101 زبان اثر
این فیلد حاوی اطلاعات کد شده مربوط به زبان اثر، زبان بخشهای اثر، و زبان عنوان اثر است. چنانچه اثری ترجمه باشد، این فیلد زبان اصلی اثر را نیز نشان میدهد.
در صورتی که اثر دارای زبان باشد، الزامی است. تکرارناپذیر.
نشانگرها
نشانگر ۱ : نشانگر ترجمه
این نشانگر مشخص میکند که آیا اثر، ترجمه یا حاوی ترجمههایی هست یا خیر.
۰ نشان میدهد که اثر به زبان (یا زبانهای) اصلی است (مثالهای ۳، ۵ و ۷).
۱ نشان میدهد که اثر، ترجمهای از متن اصلی یا یک ترجمه میانجی است (مثالهای ۱، ۲، ۴ و ۶).
۲ نشان میدهد که اثر حاوی ترجمههایی است که خلاصه اثر نیستند (مثالهای ۸ و ۹).
چنانچه امکان تخصیص این نشانگر وجود نداشته باشد، از نویسه جانشین استفاده میشود. چنانچه اثری صرفاً حاوی
ترجمه خلاصه مقاله و مانند آن باشد از ارزش ۲ استفاده نمیشود.
نشانگر ۲: خالی (تعریف نشده)
فیلد فرعی
a$ زبان متن نوشتاری یا گفتاری و مانند آن این فیلد فرعی حاوی زبان متن نوشتاری یا گفتاری است. چنانچه اثر حاوی بیش از یک زبان باشد این فیلد فرعی تکرار پذیر است (مثال ۵ ).
b$ زبان متن میانجی در صورتی که متن از زبان اصلی ترجمه نشده باشد. این فیلد فرعی حاوی زبان ترجمه میانجی است (مثالهای ۲ ، ۴ و ۶). چنانچه متن از بیش از یک زبان میانجی ترجمه شده باشد (مثال ۶)، یا وقتی که ترجمه با استفاده از بیش از یک زبان میانجی انجام گرفته باشد (مثلاً فرانسه، انگلیسی و عربی)، تکرارپذیر است.
c$ زبان اثر اصلی وقتی که اثر مورد نظر ترجمه باشد، این فیلد فرعی برای زبان اثر اصلی به کار میرود (مثالهای ۱، ۲، ۴، ۶ و ۸). در صورتیکه اثر به بیش از یک زبان باشد، این فیلد فرعی تکرارپذیر است.
d$ زبان خلاصه یا چکیده اثر نشان دهنده زبان خلاصه یا خلاصههای آثار یا مقالات موجود در اثر است. چنانچه خلاصهها به بیش از یک زبان باشد این فیلد تکرارپذیر است (مثال ۷).
e$ زبان فهرست مندرجات چنانچه زبان فهرست مندرجات با زبان متن فرق داشته باشد از این فیلد فرعی استفاده میشود (مثال ۳). در صورتی که اثر دارای فهرست مندرجات به زبانهای مختلف باشد. تکرارپذیر.
f$ زبان صفحه عنوان در صورتی که صفحه عنوان به زبانی غیر از زبان متن باشد(مثال های ۳ و ۸). این فیلد فرعی برای هر یک از صفحات عنوان به زبانهای مختلف تکرارپذیر است.
g$ زبان عنوان اصلی در صورتی که با زبان متن فرق داشته باشد. اگر زبان عنوان اصلی با زبانی که در اولین کاربرد فیلد فرعی a$ آمده است فرق داشته باشد در این فیلد فرعی ذکر می شود (مثال ۱). تکرارناپذیر
i$ زبان منابع همراه (غیر از خلاصه ها، چکیده ها و غیره) زبان یا زبانهای منابع همراه مانند دستورالعملها، توضیحات و غیره (مثال ۹). تکرارپذیر
نکاتی درباره محتوا
هر یک از فیلدهای فرعی فوق حاوی یک کد سه نویسهای برای زبان است. برای کد زبانها به «پیوست یک» رجوع کنید. در مورد فیلدهای فرعی تکرارپذیر، ترتیب ارائه کدهای زبان باید اهمیت و دامنه زبانهای اثر را نشان دهد. اگر این کار امکانپذیر نباشد کد زبانها به ترتیب الفبائی مرتب میشوند. کد “mul” برای آثاری به کار میرود که دارای زبانهای متعدد باشد (مثال ٨ ).
فیلدهای مرتبط
100 دادههای کلی پردازش. زبان فهرستنویسی (جایگاههای نویسهای 22-24). در این جایگاههای نویسهای کد زبانی وارد میشود که فهرستنویس برای فهرستنویسی به کار برده است و میتواند با زبان اثر فرق داشته باشد.
200 عنوان و نام پدیدآور زبان « عنوان اصلی به زبان دیگر» را که در این فیلد میآید میتوان در فیلد فرعی z$ در فیلد 200 نشان داد.
541–510 عنوانهای مرتبط فیلدهای مختلف عنوان هر یک دارای یک فیلد فرعی است که زبان عنوانی را که در فیلدهای فرعی عنوان وجود دارد نشان میدهد. این فیلدهای فرعی موقعی مورد استفاده قرار میگیرند که یک عنوان به زبانی جز زبان اصلی اثر وجود داشته باشد.
مثال ۱:
101 1#$aper$cara$gara
کتاب از زبان عربی به فارسی ترجمه شده، اما عنوان اصلی به عربی است و «عنوان به زبان دیگر» به فارسی. متن اثر به زبان فارسی است.
مثال ۲:
101 1#$aper$beng$crus
کتابی در روسیه به زبان روسی منتشر شده است. این کتاب توسط یک سازمان بینالمللی به انگلیسی ترجمه شده و سپس در ایران از ترجمه انگلیسی به فارسی ترجمه شده است.
مثال ۳:
101 0#$aper$eara$fara
یکی از انتشارات دولتی فارسی است. دارای فهرست مندرجات و صفحه عنوان اضافی به عربی است.
مثال ۴:
101 1#$aper$bfre$crus
کتاب پراسترویکا اثر میخائیل گورباپحف در اصل به زبان روسی منتشر شده است. این کتاب به زبان فرانسه ترجمه شده و سپس از متن فرانسه به فارسی ترجمه شده است.
مثال ۵:
101 0#$aper$aeng
کتاب گزیده غزلیاتی از دیوان حافظ با ترجمه به زبان انگلیسی است.
مثال ۶:
101 1#$aper$bger$bfre$cave
اثری به زبان اوستائی که بخشهایی از آن به زبان فرانسه و بخشهایی به زبان آلمانی ترجمه شده است. سپس از ترجمه فرانسه و آلمانی به فارسی ترجمه شده است.
مثال ۷:
101 0#$aper$aeng$afre$dper$deng$dfer
کتابی تحت عنوان مجموعه مقالات کنفرانس پزشکی در تهران که اصل مقالهها و خلاصههای آنها به زبانهای فارسی، انگلیسی و فرانسه است. بیشتر مقالهها و خلاصهها به فارسی است.
مثال ۸:
101 2#$amul$ceng$fper
حاوی یک پرده از یکی از نمایشنامههای شکسپیر است که از انگلیسی به ده زبان ترجمه شده و صفحه عنوان آن فارسی است.
مثال ۹:
101 2#$aeng$iper
کتابی تحت عنوان BASIC for home computers به انگلیسی همراه با جزوه ترجمه آن به فارسی است.